ترک خوردن بتونه یکی از مشکلات رایج در پروژه‌های نقاشی و ترمیم سطوح است. این ترک‌ها معمولاً به دلیل عوامل مختلفی از جمله عدم آماده‌سازی صحیح سطح، استفاده نادرست از مواد، و شرایط محیطی نامناسب ایجاد می‌شوند. در ادامه مهم‌ترین دلایل ترک خوردن بتونه را بررسی می‌کنیم.
دلایل ترک خوردن بتونه
1. استفاده از مواد بی‌کیفیت یا نامناسب
- یکی از رایج‌ترین دلایل ترک خوردگی، استفاده از بتونه‌های بی‌کیفیت یا نامناسب برای نوع سطح است.
- برخی بتونه‌ها برای چوب، برخی برای فلز، و برخی برای سطوح گچی طراحی شده‌اند، بنابراین انتخاب نوع مناسب ضروری است.
راه‌حل:
- از بتونه‌های باکیفیت و متناسب با نوع سطح استفاده کنید.
2. ضخامت بیش از حد لایه بتونه
- اعمال یک لایه ضخیم بتونه در یک مرحله، باعث خشک شدن غیر یکنواخت آن می‌شود که منجر به ترک‌خوردگی سطح می‌گردد.
- لایه‌های ضخیم‌تر معمولاً در قسمت‌های بیرونی خشک شده و درونی‌تر هنوز مرطوب باقی می‌مانند که باعث کشیدگی و ترک می‌شود.
راه‌حل:
- بتونه را در چند لایه نازک اعمال کنید و بین هر لایه زمان کافی برای خشک شدن در نظر بگیرید.
3. آماده‌سازی نامناسب سطح
- اگر سطح موردنظر قبل از اعمال بتونه به‌درستی تمیز و آماده‌سازی نشود، چسبندگی بتونه کاهش می‌یابد و در نتیجه دچار ترک‌خوردگی می‌شود.
- گردوغبار، چربی، و رطوبت از جمله عوامل کاهش چسبندگی هستند.
راه‌حل:
- سطح را به‌خوبی تمیز و از هرگونه آلودگی پاک کنید و از یک پرایمر مناسب برای چسبندگی بهتر استفاده کنید.
4. عدم رعایت زمان خشک شدن بین لایه‌ها
- عجله در اجرای لایه‌های بعدی بدون اطمینان از خشک شدن کامل لایه قبلی، می‌تواند باعث ترک‌خوردگی شود.
- وقتی لایه زیرین هنوز کاملاً خشک نشده باشد، لایه جدید فشار ایجاد می‌کند و موجب ترک خوردن می‌شود.
راه‌حل:
- به هر لایه زمان کافی برای خشک شدن بدهید و دستورالعمل تولیدکننده را رعایت کنید.
5. شرایط محیطی نامناسب (رطوبت و دما)
- تغییرات دما و رطوبت زیاد می‌توانند باعث انبساط و انقباض سریع بتونه شوند که نتیجه آن ترک‌خوردگی است.
- در محیط‌های بسیار خشک، بتونه سریع‌تر از حد معمول خشک شده و دچار ترک می‌شود، و در محیط‌های مرطوب، خشک شدن بیش از حد طول می‌کشد.
راه‌حل:
- بتونه را در دمای بین 20 تا 30 درجه سانتی‌گراد و رطوبت مناسب اجرا کنید.
6. ترکیب نامناسب مواد بتونه
- اضافه کردن بیش از حد تینر یا آب به بتونه می‌تواند باعث کاهش استحکام آن شود و احتمال ترک‌خوردگی را افزایش دهد.
- ترکیب نامناسب ممکن است باعث شود که بتونه به‌درستی روی سطح تثبیت نشود.
راه‌حل:
- همیشه مطابق دستورالعمل سازنده نسبت مواد را رعایت کنید.
7. استفاده از ابزار نامناسب
- استفاده از کاردک‌های غیر استاندارد یا روش‌های غلط در اجرای بتونه می‌تواند باعث عدم توزیع یکنواخت و ترک‌خوردگی شود.
راه‌حل:
- از کاردک‌های مناسب با اندازه و انعطاف‌پذیری صحیح استفاده کنید و بتونه را با حرکات یکنواخت و فشار ملایم اعمال کنید.
8. حرکت یا لرزش سطح زیرین
- در صورتی که سطح زیرین بتونه (مثلاً دیوار گچی، چوبی یا فلزی) دارای حرکت یا لرزش باشد، بتونه دچار ترک خواهد شد.
- این مشکل در سطوح چوبی که در معرض انبساط و انقباض قرار دارند بیشتر مشاهده می‌شود.
راه‌حل:
- اطمینان حاصل کنید که سطح زیرین محکم و ثابت است. در صورت نیاز از پوشش‌های تثبیت‌کننده استفاده کنید.
9. اجرای بتونه روی سطح خیلی صاف یا براق
- اجرای بتونه روی سطوح بسیار صاف و براق (مانند سرامیک یا فلز صیقلی) بدون ایجاد زبری مناسب می‌تواند چسبندگی را کاهش داده و منجر به ترک خوردن شود.
راه‌حل:
- ابتدا سطح را با سنباده زبر کنید تا چسبندگی بتونه افزایش یابد.
10. خشک شدن سریع به دلیل نور مستقیم یا گرما
- قرار دادن سطح بتونه‌کاری شده در برابر نور مستقیم خورشید یا حرارت مصنوعی مانند هیترها می‌تواند باعث خشک شدن سریع و در نتیجه ترک‌خوردگی شود.
راه‌حل:
- از خشک شدن طبیعی در شرایط محیطی مناسب استفاده کنید و از تابش مستقیم نور خورشید پرهیز کنید.
جمع‌بندی و راهکارهای جلوگیری از ترک خوردن بتونه
- استفاده از بتونه‌های باکیفیت متناسب با نوع سطح.
- اعمال لایه‌های نازک به‌جای ضخامت زیاد.
- تمیز و خشک بودن کامل سطح قبل از اجرای بتونه.
- رعایت زمان خشک شدن بین لایه‌ها.
- اجرا در شرایط دمای مناسب (20 تا 30 درجه سانتی‌گراد).
- استفاده از ابزار استاندارد و روش صحیح اعمال.
- افزودن مقدار مناسب حلال‌ها بدون زیاده‌روی.
با رعایت این نکات، می‌توان از ترک‌خوردگی بتونه جلوگیری کرد و سطحی صاف و بادوام برای رنگ‌آمیزی ایجاد نمود.