حلال رنگ جوتن چیست و چه کاربردی دارد؟

حلال رنگ Jotun (Thinner Jotun) ماده‌ای است که برای رقیق کردن رنگ یا بهبود جریان آن در هنگام اجرا استفاده می‌شود. در واقع رنگ وقتی از ظرف خارج می‌شود ممکن است به لحاظ غلظت، شرایط اجرا یا ابزار مورد استفاده نیاز به اندکی تنظیم داشته باشد. استفاده از حلال مناسب کمک می‌کند تا رنگ بهتر روی سطح بنشیند، پوشش یکنواخت‌تر شود و نتیجه نهایی از نظر ظاهری و فنی مطلوب گردد. برند Jotun در دیتاشیت‌های فنی خود انواع Thinner را برای رنگ‌های مبتنی بر روغن، آلکید، اکریلیک، اپوکسی و سایر کاربردها معرفی کرده است. (Industrial Coatings Ltd) بنابراین وقتی صحبت از «حلال رنگ جوتن چیست؟» می‌شود، منظور همان «Thinner Jotun» یا «رقیق‌ کننده مخصوص رنگ Jotun» است که در شرایط مختلف می‌تواند به کار آید. استفاده صحیح از آن ضمن بهبود کیفیت اجرا، از عیوبی مانند رد غلطک، حباب یا پوسته شدن در آینده جلوگیری می‌کند.

چرا استفاده از حلال مناسب مهم است؟

استفاده از حلال نامناسب یا اضافه کردن بی‌رویه می‌تواند آسیب جدی به نتیجه نقاشی وارد کند. حلال باعث می‌شود رنگ روان‌تر شود، ویسکوزیته (غلظت) کاهش یابد و قلم‌مو یا غلطک راحت‌تر روی سطح حرکت کند. ولی اگر حلال زیاد شود یا نوع آن ناصحیح انتخاب شود، ممکن است پوشش رنگ ضعیف شود، چسبندگی کاهش یابد یا سطح بعد از خشک شدن ظاهری کم‌کیفیت پیدا کند. در دیتاشیت ‎Thinner No. 2 برای رنگ‌های آلکید/روغنی از Jotun، ذکر شده که این حلال «طراحی شده برای بهبود جریان رنگ‌های آلکید و روغنی» است. (Paint Marine) پس اگر می‌خواهید کار نقاشی ساختمان یا صنعتی انجام دهید و از رنگ Jotun استفاده می‌کنید، سوال «حلال رنگ جوتن چیست؟» را باید قبل از اجرا پاسخ دهید تا از انتخاب نادرست جلوگیری شود. انتخاب حلال درست، تضمین‌کننده نتیجه‌ای حرفه‌ای است و هزینه‌های بعدی بازسازی یا ترمیم را کاهش می‌دهد.

تقسیم‌بندی: رنگ پایه آب (اکریلیک)

در بخش‌هایی که از رنگ‌های پایه آب (مثلاً اکریلیک) استفاده می‌شود، وضعیت کمی متفاوت است. اول اینکه این رنگ‌ها ذاتاً بر پایه آب فرموله شده‌اند، بنابراین نیاز به حلال‌های قوی نفتی ندارد. در این حالت وقتی سؤال «حلال رنگ جوتن چیست؟» مطرح می‌شود، جواب این است که معمولاً آب تمیز یا رقیق کننده مخصوص آب‌بنیاد را می‌توان به کار برد، نه حلال‌های نفتی. بسیاری از دیتاشیت‌های Jotun برای رنگ‌های اکریلیک به معرفی Thinner No. 7 می‌پردازند که برای رنگ‌های آکریلیک، وی نایل و … طراحی شده است. (jotundatasheetsprod.blob.core.windows.net) بنابراین برای رنگ‌های اکریلیک Jotun، معمولاً پیشنهاد می‌شود که چیزی اضافه نکنید و مستقیم اجرا کنید؛ در صورت لزوم، کمی آب تمیز (در حدی که غلظت مناسب شود) اضافه کنید تا کار روان‌تر شود، اما از حلال نفتی استفاده نکنید چون ممکن است خواص رنگ را مختل کند.

تقسیم‌بندی: رنگ‌های روغنی (آلکید/روغن)

در مقابل، رنگ‌هایی که مبتنی بر روغن (آلکید) یا حلالی/نفتی هستند، نیاز دارند که حلال مناسب برایشان تعیین شود. در این حالت، پاسخ به سؤال «حلال رنگ جوتن چیست؟» این است که باید از Thinner مخصوص رنگ‌های روغنی Jotun استفاده شود، مثل Thinner No. 2 که برای رنگ‌های آلکید/روغنی توصیه شده است. (Paint Marine) این حلال برای بهبود جریان رنگ، کاهش ویسکوزیته و کمک به اجرا در شرایط سرد یا ضخیم بودن رنگ کاربرد دارد. بنابراین اگر قصد استفاده از رنگ روغنی Jotun دارید، معمولاً هیچ چیز اضافه نکنید فقط همان حلال مسئله است: حلال مخصوص رنگ روغنی Jotun را به میزان توصیه‌شده اضافه کنید و سپس اجرا نمایید.

نکته کلی: «هیچ چیز اضافه نکنید و مستقیم اجرا کنید»

در بسیاری از پروژه‌های نقاشی، اشتباهی که دیده می‌شود این است که خریدار یا نقاش، بدون مراجعه به دیتاشیت یا راهنمای تکنیکی، اقدام به افزودن حلال یا مواد اضافی می‌کند که نتیجه را خراب می‌کند. بهترین توصیه برای کسانی که از رنگ Jotun استفاده می‌کنند این است: اگر دستورالعمل خاصی برای آن رنگ داده شده است، همان را دنبال کنید، چیز اضافه نکنید و رنگ را مستقیم اجرا نمایید. اگر رنگی پایه آب است، ممکن است کمی آب اضافه شود—اما در حدی که کاربردیه و روش اجرا را مختل نکند. اگر رنگی روغنی است، حلال مربوطه را استفاده کنید و نه چیز دیگری را. این روش کمک می‌کند تا کار شما از نظر فنی و ظاهری در سطح مطلوبی باشد و بعداً کیفیت رنگ کاهش نیابد.

چگونگی تعیین میزان مناسب حلال یا رقیق‌کننده

برای تعیین میزان مناسب حلال یا آب اضافه‌شدنی به رنگ، باید به نکات زیر توجه نمایید:

• ابتدا داده‌های تکنیکی رنگ (Technical Data Sheet) را مطالعه کنید و ببینید آیا شرکت Jotun مقدار مشخصی برای رقیق‌سازی پیشنهاد داده یا خیر.
• سپس به شرایط اجرا توجه کنید؛ اگر رنگ خیلی غلیظ است یا ابزار مورد استفاده (مثلاً اسپری) نیاز دارد، ممکن است مقداری رقیق‌سازی لازم باشد.
• برای رنگ پایه آب (اکریلیک)، معمولاً اضافه‌کردن حدود ۵ تا ۱۰ درصد آب تمیز مجاز است، ولی این عدد بسته به شرایط محیطی متغیر است.
• برای رنگ روغنی، معمولاً از حلال Jotun (مثلاً Thinner No. 2) استفاده شده و میزان آن طبق دستورالعمل رنگ تعیین می‌شود—مثلاً حلال بسیار زیاد نکنید چون پوشش رنگ کاهش می‌یابد.
• بعد از اضافه کردن حلال یا آب، رنگ را کامل هم بزنید تا یکنواخت شود و سپس یک آزمایش اجرا در یک گوشه کوچک انجام دهید تا نتیجه را ارزیابی کنید.

نکات اجرایی برای استفاده از رنگ جوتن و حلال آن

برای اجرای مطلوب نقاشی با رنگ Jotun و استفاده از حلال مناسب، این نکات را رعایت نمایید:

• سطح را کامل آماده کنید: دیوار یا سطح باید تمیز، خشک، بدون گردوغبار یا چربی باشد.
• در محیط با تهویه مناسب کار کنید، خصوصاً اگر حلال نفتی استفاده می‌کنید زیرا بخارات آن می‌تواند خطرناک باشد.
• ابزار مناسب انتخاب کنید: برای رنگ پایه آب از غلطک یا قلم‌مو مناسب استفاده شود، برای رنگ روغنی نیز ابزار مناسب.
• حلال یا آب اضافه‌شدنی را به تدریج اضافه کنید؛ ابتدا مقدار کم و سپس در صورت نیاز بیشتر.
• پس از اضافه‌کردن حلال یا آب، رنگ را آزمون بزنید؛ اگر رنگ خیلی روان است یا پوشش ضعیف شده، مجدداً غلظت را بازبینی کنید.
• بعد از اجرا، ابزارها را با حلال یا آب تمیز کنید: برای رنگ های روغنی از همان Thinner Jotun مناسب استفاده کنید، برای رنگ پایه آب از آب و صابون استفاده نمایید.

چه زمانی از حلال استفاده نکنیم؟

در برخی شرایط، استفاده از حلال حتی برای رنگ‌های Jotun ممکن است نیاز نباشد یا مضر باشد. برای مثال، اگر رنگ خیلی روان است یا برای اجرای روی سطح با ابزار اسپری خاص تنظیم شده است، افزودن حلال ممکن است باعث رقیق شدن بیش از حد شود. یا اگر شرایط محیطی مثل دمای اجرا خیلی بالا یا پایین است، حلال ممکن است باعث تبخیر سریع شود که نتیجه کار را کم‌کیفیت می‌کند. بنابراین اگر در دیتاشیت آمده که اجرای «بدون رقیق‌سازی اضافی» مجاز است، بهتر است از حلال یا آب اضافه خودشداری شود. این نکته بخشی از پاسخ به سؤال «حلال رنگ جوتن چیست؟» است؛ یعنی گاهی صرفاً نیاز نیست.

خلاصه و جمع‌بندی نهایی

در این مقاله پاسخ دادیم که حلال رنگ Jotun چیست و چگونه در مدل‌های مختلف رنگ (پایه آب و روغنی) به کار گرفته می‌شود. برای رنگ‌های پایه آب (اکریلیک) معمولاً آب تمیز یا رقیق‌کننده‌ای سازگار استفاده می‌شود، و برای رنگ‌های روغنی، حلال مخصوص Jotun مانند Thinner No. 2 می‌بایست به کار رود. توصیه ما این است: «چیزی اضافه نکنید و مستقیم اجرا نمایید» مگر مورد خاصی وجود داشته باشد. این دستورالعمل ساده ولی مؤثر است تا کیفیت نقاشی ساختمان یا پروژه شما حفظ شود.
در نهایت، انتخاب حلال مناسب، رعایت شرایط اجرا، استفاده از ابزار حرفه‌ای و توجه به دیتاشیت فنی، تضمین‌کننده نتیجه‌ای با دوام و ظاهری حرفه‌ای خواهد بود.

نتیجه‌گیری و توصیه برای اجرا

اگر قصد دارید از رنگ‌های برند Jotun استفاده کنید، پیش از اجرا حتما دیتاشیت فنی رنگ را بررسی نمایید، ابزار و شرایط محیطی را آماده کنید و سپس اقدام به نقاشی نمایید. برای سؤال اصلی «حلال رنگ جوتن چیست؟» به‌خوبی پاسخ داده شد: حلالی است که سازگار با نوع رنگ است—آب برای پایه آب، حلال نفتی مخصوص (Thinner) برای روغنی. ضمن آنکه توصیه شد بیشتر از حد لازم چیزی اضافه نکنید و مستقیماً اجرا نمایید، مگر در شرایط خاص که کمی رقیق‌سازی لازم باشد. با رعایت این اصول، هم نتیجه نهایی مطلوب‌تر خواهد بود و هم از بروز مشکل در آینده جلوگیری می‌شود.